Praktyka pokazuje przypadki, w których podczas negocjacji dłużnicy nie tylko zapewniają wierzycieli o swojej dobrej kondycji finansowej, ale nawet dochodzi do ustanowienia różnych zabezpieczeń płatności przyszłych świadczeń jak np. gwarancja bankowa, zastaw czy hipoteka. Nie zawsze rozwiązuje to jednak wszystkie problemy z bieżącymi płatnościami, który w dalszym ciągu pozostaje największą bolączką branży TSL.
- Postępowanie upadłościowe
- Czym jest postępowanie upadłościowe?
W najogólniejszym znaczeniu, jest to postępowanie, które toczy się przed sądem – sądem upadłościowym – na odrębnych zasadach, gdyż jego celem jest zaspokojenie wierzycieli w jak największym stopniu w przypadku niewypłacalności dłużnika. Najważniejszą jego cechą jest prymat interesu ogółu wierzycieli nad interesem jednostkowym. Wykluczone jest bowiem w trakcie postępowania prowadzenie postępowania egzekucyjnego, zaś decyzję co do sposobu likwidacji masy upadłości wierzyciele co do zasady podejmują kolegialnie.
- Niewypłacalność
Zgodnie z prawem, dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Na szczęście ustawodawca nie ograniczył się do tak ogólnego sformułowania, lecz ustanowił domniemania pozwalające na znaczne uproszczenie sytuacji, gdyż:
- Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące,
- Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące. Domniemywa się, że zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, jeżeli zgodnie z bilansem jego zobowiązania, z wyłączeniem rezerw na zobowiązania oraz zobowiązań wobec jednostek powiązanych, przekraczają wartość jego aktywów, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
Gdy w grę wchodzi windykacja należności w transporcie, opóźnienie płatności przekraczające 3 miesiące jest częstym zjawiskiem, lecz gdy jesteśmy jedynym wierzycielem, nie ma jeszcze istotnych powodów do paniki.
- Kto może wystosować wniosek o ogłoszenie upadłości?
Zasadą jest, iż wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli osobistych. Ustawa też przyznaję to uprawnienia niektórym podmiotom, takim jak zarządca, wspólnicy spółki osobowej, likwidator, spółka dominująca, czy organ udzielający pomocy publicznej. Można z nich wysnuć, iż co do zasady wniosek o ogłoszenie upadłości mogą zgłosić podmioty faktycznie prowadzące sprawy potencjalnego upadłego.
- Wniosek o ogłoszenie upadłości
Jako wierzyciel możemy zgłosić wniosek o ogłoszenie upadłości dłużnika, gdy będzie on niewypłacalny i nie będziemy jego jedynym wierzycielem. Aby skutecznie ogłosić upadłość podmiot niewypłacalny musi być dłużnikiem wobec przynajmniej dwóch wierzycieli. Jest to związane z celem postępowania upadłościowego jakim jest uwzględnienie interesów ogółu wierzycieli. Pojedynczy wierzyciel może zaspokoić się w ramach postępowania egzekucyjnego, nawet jeśli uda mu się to tylko częściowo.
Sam dłużnik zobowiązany jest do złożenia wniosku upadłościowego w ciągu 30 dni od zaistnienia przesłanek do jej ogłoszenia.
Wniosek jest sformalizowany, więc aby wnieść go skutecznie, musimy najpierw zapoznać się przepisami od art. 22 do art. 25a Prawa Upadłościowego. Dodatkowo, jeśli jesteśmy wierzycielem, konieczne jest przytoczenie okoliczności uprawdopodobniających istnienie naszej wierzytelności w stosunku do dłużnika.
- Skutki ogłoszenia upadłości dłużnika
- Masa upadłości
Upadły wydaje syndykowi wszelkie dokumenty dotyczące działalności, np. księgi rachunkowe oraz wskazuje należące do niego składniki majątkowe, które następnie wchodzą do masy upadłości. Ponadto, wraz z dniem ogłoszenia upadłości, upadły traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania z mienia wchodzącego do masy upadłości i rozporządzania nim, zaś w związku z tym, czynności prawne upadłego w stosunku do masy są obarczone sankcją nieważności.
- Likwidacja majątku upadłego
Likwidacji majątku upadłego dokonuje syndyk. W międzyczasie jest za niego odpowiedzialny, min. zobowiązany jest do jego zabezpieczenia oraz zarządzania nim. Ponadto, niezwłocznie przystępuje do sporządzenia spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości. Na podstawie tych czynności powstaje plan likwidacji, w którym określa się sposób i termin upłynnienia składników majątkowych poprzez ich sprzedaż. W międzyczasie syndyk sporządza również listę wierzytelności, które mają zostać zaspokojone w toku postępowania. Warto przypomnieć, że na postanowienie w przedmiocie ustalenia planu wierzycieli przysługuje zażalenie.
Dla wierzyciela przeważnie nie oznacza to jednak, że jego wierzytelność zostanie zaspokojona w całości, bowiem zależnie od planu podziału bądź postanowień układu, roszczenia zostaną zaspokojone w odpowiedniej części dla danej grupy wierzycieli. Postępowanie upadłościowe ma jednak tę zaletę, że istnieje szansa na odzyskanie przynajmniej części długu. W toku postępowania egzekucyjnego mogłoby się zdarzyć, że inni wierzyciele uzyskaliby pierwszeństwo, efektywnie zaspokajając się w całości przy pominięciu pozostałych.
Autor: Łukasz Strzelczyk, aplikant radcowski w kancelarii prawnej Trans Lawyers
#Spółka#Windykacja #Prawowtransporcie #PrawnikTransport
