Przewoźnicy powinni pamiętać, że od lutego 2023 zostały wprowadzone nowe przepisy w zakresie przeciwdziałania wjazdowi nielegalnych imigrantów na terytorium Wielkiej Brytani. Natomiast w następnym roku, a dokładniej 28 października 2024 r. zaczną obowiązywać nowe wytyczne dla tak zwanej strefy “martwego pola” czyli Direct Vision Standard (DVS). Co w praktyce oznaczają powyższe zmiany? Czy przewoźnik ma możliwość podjęcia czynności, które ochronią go przed nałożeniem wysokich kar lub chociaż zminimalizują takie ryzyko?
Direct Vision Standard (DVS)
Każdy pojazd ciężarowy (o masie całkowitej powyżej 12 t.) od października 2024 r. będzie musiał spełniać wyższy standard Direct Vision Standard (DVS) i tym samym posiadać zezwolenie bezpieczeństwa dla pojazdów ciężarowych (HGV). Zmiany są wprowadzane z uwagi na problem zbyt małej widoczność wszelkich obiektów znajdujących się w pobliżu pojazdów ciężarowych – w tak zwanym martwym polu widzenia – co w konsekwencji prowadzi do wielu wypadków z udziałem pieszych i rowerzystów.
Gwiazdki bezpieczeństwa DVS
Aktualnie pojazdy mogą otrzymać od jednej (najsłabsza bezpieczna widoczność) do pięciu (najlepsza bezpieczna widoczność) gwiazdek bezpieczeństwa. Informacja o liczbie gwiazdek posiadanych przez dany pojazd jest udzielana przez producenta pojazdu. W przypadku, gdy pojazd nie posiada żadnej gwiazdki bezpieczeństwa, wówczas należy doposażyć auto, w celu wyeliminowania martwego pola widzenia. Bez względu na to, czy pojazd ma choć jedną gwiazdkę, czy nie ma żadnej, przed wjazdem do Londynu wymagane jest uzyskanie zezwolenia bezpieczeństwa dla pojazdów ciężarowych (HGV Safety Permit).
Od 28 października 2024 r. każdy pojazd ciężarowy powyżej 12 t. będzie musiał mieć co najmniej 3-gwiazdkową ocenę DVS. Pojazdy mające od zera do dwóch gwiazdek otrzymają zezwolenie na wjazd tylko w sytuacji, gdy będą wyposażone zgodnie z wymaganiami Progressive Safe System (PSS). Nowy PSS ma na celu poprawę ogólnego bezpieczeństwa pojazdu poprzez środki poprawiające widoczność kierowcy.
Jak doposażyć pojazdy zgodnie z PSS?
Aktualne wytyczne zakładają, że od 28 października 2024 r. każdy pojazd, który nie ma wspomnianych trzech gwiazdek, powinien być wyposażony w następujące elementy:
- system monitorowania kamer (CMS) – w celu wyeliminowania niebezpieczeństwa kolizji w tak zwanym “martwym polu widzenia”, czujki powinny zapewnić widoczność całej bocznej części “pojazdów sztywnych”, szczególnie w przypadku wykonywania manewru skrętu w lewo. W przypadku przyczep przegubowych czujniki należy zamontować na przednim ciągniku, w miarę możliwości zaleca się ich stosowanie w przyczepie,
- czujniki systemów informacji o ruszaniu (MOIS) – powinny być zamontowane z przodu pojazdu, aby zapobiegać kolizjom w przedniej strefie martwego pola, gdy pojazd rusza z miejsca,
- ostrzeżenia dźwiękowe – muszą być zamontowane we wszystkich pojazdach, a stosowany dźwięk powinien wywoływać u innych użytkowników wzmożoną ostrożność przed zderzeniem z pojazdem, który np. planuje wykonać manewr skrętu lub cofania,
- wymagania dotyczące znaków ostrzegawczych – powinny być zamontowane w miejscu, które będzie widoczne dla innych użytkowników (w szczególności pieszych i rowerzystów) i będą ostrzegać przed niebezpieczeństwem ewentualnego zderzenia z pojazdem (znaki nie powinny być obraźliwe dla innych uczestników ruchu drogowego),
- wymagania dotyczące osłon bocznych – powinny być zamontowane po obu stronach pojazdu, chyba że jest to niepraktyczne lub niemożliwe do spełnienia.
Operator Transport for London zapowiada, że w nadchodzących tygodniach zostaną opublikowane dalsze wytyczne dla kierowców pojazdów ciężarowych powyżej 12 ton, których celem będzie realizacja założeń planu burmistrza Londynu “Vision Zero”.
Przypominamy: uwaga na nielegalnych imigrantów
Poza przygotowaniem się do zmian, które mają obowiązywać od października 2024 r., przewoźnicy powinni również pamiętać o tych, które weszły w życie zaledwie kilka miesięcy temu, wpłynęły one bowiem wyraźnie na pracę zarówno kierowców, jak i przedsiębiorców. Mowa o obowiązujących od 13 lutego 2023 r. zasadach dotyczących przeciwdziałania wjazdowi nielegalnych imigrantów na terytorium Wielkiej Brytanii.
Aktualny Program kar cywilnych dla nielegalnych imigrantów, ustanowiony na mocy ustawy o imigracji i azylu z 1999 r. ze wspomnianymi zmianami, przewiduje bowiem dwie kary:
- za niezabezpieczenie pojazdu ciężarowego (art. 31a ustawy),
- za przewożenie osób nieuprawnionych do legalnego przekraczania granicy (art. 32 ustawy).
Nowe przepisy przyniosły zmiany w zakresie stawek mandatów, których wysokość jest uzależniona od tego, czy w ciągu ostatnich 5 lat przedsiębiorca lub kierowca zostali pociągnięci do odpowiedzialności za wskazane przewinienie. Dla ułatwienia poniżej zostało zamieszczone zestawienie, które wyróżnia kary dla spraw za niezabezpieczenie pojazdu jak i dla spraw za przewóz nielegalnie wjeżdżających osób.
Nowe obowiązki kierowcy
Aktualnie obowiązujące przepisy wymuszają na kierowcy przeprowadzenie dodatkowych kontroli w trakcie postojów pojazdu. Border Force rekomenduje stosowanie nowych list kontrolnych, które są dostępne na stronie internetowej. Aktualnie na liście kontrolnej należy zamieścić numer plomby, która została zamontowana po załadunku. Jeśli w trakcie podróży konieczne okaże się wejście do przestrzeni ładunkowej, kierowca powinien wymienić plombę i odnotować to na wspomnianej liście.
Nowością w przepisach jest wprowadzenie procedury w przypadku podejrzenia, że w pojeździe znajduje się nielegalny imigrant. W pierwszej kolejności przewoźnik powinien jak najszybciej odnotować na piśmie, że zapewnił działania polegające na sprawdzeniu wszystkich zabezpieczeń oraz przeprowadzeniu standardowych kontroli zgodnie z wytycznymi z listy kontrolnej, a następnie powinien zgłosić się do odpowiednich służb.
Nowe obowiązki przedsiębiorcy
Border Force nałożył także obowiązki na przedsiębiorców (właścicieli pojazdów). Nowością jest kontrola przez przedsiębiorców list kontrolnych wypełnianych przez kierowców podczas każdej podróży do Wielkiej Brytanii. Każdy przedsiębiorca ma 30 dni na przeprowadzenie takiej kontroli oraz podjęcie odpowiednich środków dyscyplinujących kierowców, którzy nierzetelnie wywiązują się ze swoich obowiązków w tym zakresie.
Dodatkowo, przedsiębiorcy przed każdym wyjazdem pojazdu do Anglii powinni zapewnić kierowcom środki zabezpieczające pojazd oraz poinstruować ich, jak z nich korzystać. Aktualnie przepisy wymagają, aby przedsiębiorcy przeprowadzali dwa rodzaje szkoleń – wstępne oraz odświeżające, podczas których każdy kierowca będzie miał możliwość bezpośredniej rozmowy z prowadzącym szkolenie. Dodatkowo każdy taki kurs powinien się zakończyć sprawdzeniem wiedzy.
Na co skarżą się przewoźnicy pół roku po wejściu w życie nowych przepisów?
Zmiana przepisów w zakresie przeciwdziałania wjazdowi nielegalnych imigrantów na terytorium Wielkiej Brytanii spowodowała po stronie przewoźników konieczność spełnienia szeregu formalności, które pochłaniają wiele czasu.
Przedsiębiorcy często skarżą się, że mimo podejmowanych starań nadal padają ofiarami rygorystycznych przepisów i otrzymują wysokie mandaty. Nie mogli liczyć na ulgowe traktowanie podczas kontroli- już od pierwszych dni obowiązywania nowych przepisów urzędnicy Border Force przeprowadzali bezwzględne kontrole oczekując, że przewoźnicy “z dnia na dzień” dostosują się do nowych wytycznych.
W ocenie przewoźników było to wysoce niesprawiedliwe, bowiem wszelkie nowe wzory dokumentów oraz dokładny opis koniecznych do stosowania zabezpieczeń pojawił się na brytyjskich stronach internetowych dopiero na początku maja 2023 r.
Najważniejsze wydaje się w tym kontekście jedno pytanie: czy aktualnie jest możliwość uniknięcia kary po kontroli przeprowadzonej przez urzędników Border Force? Cytując klasyka należy odpowiedzieć: “to zależy”. Aktualnie przepisy przewidują możliwość obniżenia, a wręcz zwolnienia z kar za niezabezpieczenie pojazdu ciężarowego, ale tylko w ściśle określonych sytuacjach, o których mowa poniżej.
Akredytacja Border Force jako rozwiązanie problemu?
Dla firm transportowych, które regularnie wykonują przewozy na trasach do Wielkiej Brytani, rekomendowane jest uzyskanie akredytacji Border Force. Przedsiębiorcy, którzy ją mają, mogą uzyskać aż 50 proc. zniżki od początkowego poziomu kary oraz dalsze 50 proc., gdy przedsiębiorca nie był jednocześnie kierowcą lub uczestnikiem podróży do Wielkiej Brytanii, ale stosuje w swoim przedsiębiorstwie wszelkie wytyczne wynikające z obowiązujących przepisów.
Dodatkowo w przypadku mandatów za wjazd nielegalnych imigrantów istnieje możliwość ubiegania się o skorzystanie ze zniżki o wartości 50 proc. początkowego poziomu kary, dla kierowców, którzy podczas podróży do Anglii otrzymali mandat. Proces odwołania się od nałożonych mandatów nie jest skomplikowany, jednak wymaga specjalistycznej wiedzy, która umożliwi skuteczne odwołanie i obniżenie początkowego poziomu kary.
Aby uzyskać akredytację Border należy uzupełnić specjalny formularz, dostępny na stronie internetowej brytyjskiego Home Office oraz przedstawić wszystkie wymagane przez służby dokumenty, które udowadniają spełnienie standardów bezpieczeństwa.
Przedsiębiorca transportowy musi zagwarantować, że jego kierowcy są odpowiednio i regularnie szkoleni, a także że otrzymali od pracodawcy odpowiednie, pisemne instrukcje, co ma gwarantować przestrzeganie przez nich zasad wyznaczonych przez Border Force, w tym przede wszystkim w zakresie regularnego uzupełniania list kontrolnych.
Istotne jest też stałe monitorowanie pracy kierowców, czyli wdrożenie systemu, który zapewniałby stały nadzór nad pracownikami wykonującymi przewozy do Wielkiej Brytanii i rozliczanie ich z wykonywania obowiązków, których przestrzegania oczekują Brytyjczycy.
Co zrobić w przypadku otrzymania mandatu?
W pierwszej kolejności Border Force rekomenduje uregulować mandat płacąc kartą lub przelewem. Jeśli przewoźnik nie zgadza się z nałożoną karą, ma do wyboru dwie możliwości. Po pierwsze może złożyć bezpłatny sprzeciw od decyzji (notice of objection) do organu zwanego „Clandestine Entrants Civil Penalty Team”, działającego przy urzędzie Border Force. Odwołanie należy złożyć na piśmie w ciągu 28 dni od dnia wydania decyzji. Należy do niego dołączyć dokumenty, które potwierdzą podnoszone w piśmie argumenty.
Bez względu na to, czy przewoźnik wcześniej złoży wspomniany wyżej sprzeciw, czy nie, ma prawo złożyć również odwołanie do sądu okręgowego (Appeal) w ciągu 28 dni od wystawienia mandatu albo od dnia wydania decyzji w sprawie złożonego sprzeciwu. Odwołania składane do sądu należy złożyć na formularzu N161, równocześnie uiszczając opłatę sądową (aktualnie wynoszącą 140 GBP).
W przypadku trudnej sytuacji finansowej przewoźnik może również złożyć wniosek o zmniejszenie kary bądź rozłożenie jej na raty. W decyzji o nałożeniu mandatu Border Force poucza, jakie dokumenty należy załączyć do wskazanych wniosków, celem wykazania, dlaczego kara nałożona przez Urząd jest niemożliwa do zapłacenia w wyznaczonym terminie i w określonej wysokości.
Na koniec należy dodać, że brak podjęcia jakichkolwiek działań po uzyskaniu mandatu od Border Force może zakończyć się zatrzymaniem pojazdu podczas próby wjazdu na teren Wielkiej Brytanii oraz koniecznością zapłacenia jeszcze wyższego mandatu, dlatego warto na bieżąco monitorować zmiany przepisów wprowadzanych na terenie Wielkiej Brytanii, a w razie wątpliwości skorzystać z pomocy kancelarii prawnej, która zajmuje się tego typu sprawami.
Autor: Patrycja Szostek, aplikantka radcowska w Trans Lawyers
