Umowa magazynowa jako umowa składu

Kancelaria transportowa

W związku z dynamicznym rozwojem sektora logistyki magazynowej coraz popularniejszy staje się temat odpowiedzialności przedsiębiorcy składowego oraz zasad rządzących umową składu. W tym zakresie przepisy Kodeksu cywilnego wyznaczają dość specyficzne zasady. Umowa magazynowa jako umowa składu Umowa dotycząca przechowywania towarów w magazynie, zwana popularnie “umową magazynową”, najwięcej wspólnego ma z uregulowaną w Kodeksie umową składu. Do najważniejszych  jej elementów, jak mawiają prawnicy essentialia negotii (przedmiotowo istotnych) należy odpłatne przechowanie oznaczonych rzecz ruchomych, w tym również zwierząt, z wyłączeniem pieniędzy i papierów wartościowych).  Art.  853.  [Umowa składu] §  1. Przez umowę składu przedsiębiorca składowy zobowiązuje się do przechowania, za wynagrodzeniem, oznaczonych w umowie rzeczy ruchomych. Jedną ze stron umowy składu musi być profesjonalista, który, zarobkowo i w sposób ciągły oraz na własny rachunek zajmuje się świadczeniem usług składowych (może zajmować się tym wyłącznie lub obok innej działalności) – przedsiębiorca składowy. Nie ma natomiast przeciwwskazań, by drugą stroną umowy składu był konsument. Ta umowa ma wiele podobieństw do umowy przechowania, jednakże wyróżnia ją to, że umowa składu jest zawsze odpłatna.  Umowa składu może być zawarta w dowolnej formie, w tym na przykład w formie pisemnej, dokumentowej, czy nawet ustnej, dla celów dowodowych rekomendowana jest na pewno jednak forma co najmniej potwierdzona pismem. Warunkiem ważności umowy jest wydanie przez przedsiębiorcę składowego pokwitowania, które w swojej treści określa rodzaj, ilość oraz sposób opakowania rzeczy. Umowa staje się skuteczna, gdy rzeczy zostaną złożone w magazynie. Obowiązki przedsiębiorcy składowego Oczywiście najważniejszym obowiązkiem jest bezpieczne przechowanie powierzonych mu rzeczy. Przedsiębiorca składowy ponosi z tego tytułu określoną prawem odpowiedzialność. Przedsiębiorca składowy odpowiada za szkodę wynikłą z utraty, ubytku lub uszkodzenia rzeczy w czasie od przyjęcia jej na skład do wydania osobie uprawnionej do odbioru, chyba że udowodni, że nie mógł zapobiec szkodzie, mimo dołożenia należytej staranności. Powstaje w ten sposób domniema prawne za pomocą którego dochodzi do przerzucenia ciężaru dowodu na przedsiębiorcę składowego, który chcąc się uwolnić od odpowiedzialności powinien wykazać, że szkodzie nie mógł w żaden sposób zapobiec. Przepisy przewidują, że należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności, wedle specyfiki danego stosunku prawnego. Po stronie przedsiębiorcy składowego leży obowiązek dokonywania czynności konserwacyjnych, a jakiekolwiek odmienne zastrzeżenia zawarte w umowie są nieważne. Utrata rzeczy oznacza, że przedsiębiorca składowy nie jest w stanie wydać przedmiotu umowy po jej zakończeniu, ubytek – zmianę ilościową, a uszkodzenie – zmianę jakościową w substancji towaru. Odpowiedzialność przedsiębiorcy składowego jest jednak w istocie znacznie ograniczona. Nie ponosi on odpowiedzialności za ubytek w powierzonych mu rzeczach, który nie przekracza granic określonych właściwymi przepisami, a w razie braku takich przepisów – granic zwyczajowo przyjętych. Jeśli powstanie szkoda w towarze, to właściciel magazynu nie będzie za nią odpowiadał, o ile jej rozmiar nie przekracza norm ustalonych właściwymi normami lub zwyczajami. Z kolei odszkodowanie nie może w takim wypadku przewyższać zwykłej wartości rzeczy, chyba że szkoda wynika z winy umyślnej albo rażącego niedbalstwa udostępniającego magazyn. Jest przedmiotem sporu pomiędzy prawnikami, czy w takim wypadku przedsiębiorca składowy odpowiada za utracone korzyści. Mając jednak na względzie niepewną sytuację prawną w tym zakresie najlepiej jest zadbać o wyraźne wyłączenie tego uprawnienia w umowie składu.  W ramach umowy magazynowania nałożono dodatkowe obowiązki:  – jeżeli stan rzeczy nasuwa podejrzenie, że powstała szkoda właściciel magazynu powinien dokonać czynności niezbędnych do zabezpieczenia mienia i praw składającego, – składający powinien być także powiadomiony o zdarzeniach ważnych ze względu na ochronę jego praw (np. o zajęciu komorniczym na złożonym towarze) lub dotyczących stanu rzeczy oddanych na skład.  – jeśli złożona do magazynu rzecz jest narażona na zepsucie, to właściciel magazynu dbając o interesy składającego powinien ją sprzedać.  Składający do magazynu powinien mieć zapewniony swobodny dostęp do towaru, aby zachowania go we właściwym stanie. Powinien mieć prawo do obejrzenia rzeczy, dzielenia ich, łączenia, pobierania próbek oraz dokonywanie innych czynności.  Przedsiębiorca składowy jest zobowiązany do ubezpieczenia rzeczy, ale tylko wówczas, gdy otrzyma takie zlecenie, czyli np. gdy kwestię tę zastrzeżono w umowie. Niemniej warto zadbać o to, by towar, który jest składowany w magazynie był ubezpieczony przez jego właściciela,  składowy powinien posiadać odpowiednie OC.  Trudniąc się świadczeniem  usług magazynowania należy zadbać o to, by kontrakt na którym pracujemy z klientami w jak największym stopniu chronił nasze interesy, tym bardziej, że umowa składu przewiduje kilka możliwości modyfikacji. W tym celu warto skonsultować się z profesjonalistą wyspecjalizowanym w zakresie obsługi branży. #logistykamagazynowa #magazyn #umowaskładu #prawowtransporcie #prawowlogistyce #prawotransportowe #kodekscywilny #radcaprawnylogistyka #TSL  Autor: Ewa Sławińska-Ziaja, radca prawny w kancelarii prawnej Trans Lawyers

Jak rozliczyć współpracę z prawnikiem przy jednorazowym zleceniu?

Kancelaria transportowa

Kancelarie prawne oferują różne modele rozliczenia pracy. Wiele zależy do rodzaju sprawy, a także nakładu pracy, który konieczny jest do wykonania danego zadania. Rozliczenie współpracy z prawnikiem może zależeć od wielu czynników, takich jak rodzaj umowy, forma współpracy i zakres świadczonych usług. Poniżej przedstawiam ogólne wskazówki dotyczące rozliczania jednorazowego zlecenia.  Rozliczenie godzinowe lub ryczałtowe W przypadku jednorazowych zleceń prawnych najbardziej popularne metodyt rozliczenia to: Popularną formą współpracy z kancelarią jest rozliczenie godzinowe, które jest oparte na ustalonej z góry stawce. Wynagrodzenie rozliczane jest miesięcznie w oparciu o zestawienie godzinowe w ramach którego odnotowywane są wszystkie czynności dotyczące prowadzenia sprawy, tzw. timesheet.  Zlecenia rozliczane w ten sposób dotyczą zazwyczaj konkretnych spraw lub projektów, na przykład opinii prawnych, jednostkowych pism (np. wezwań do zapłaty, odpowiedzi na noty obciążeniowej), ale możliwe jest także generalne powierzenie obsługi prawnej firmy kancelarii z uwzględnieniem rozliczenia godzinowego.  Reprezentacja w sprawach sądowych Inną ważną kwestią jest reprezentacja w sprawach sądowych, które są zazwyczaj rozliczane poza standardowym wynagrodzeniem ryczałtowym. Polskie przepisy (Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie), określają jedynie minimalny poziom wynagrodzenia radcy prawnego lub adwokata, które może być ustalone na wyższym poziomie.  § 2. [Stawki minimalne zależne od wartości przedmiotu sprawy 1) do 500 zł – 90 zł; 2) powyżej 500 zł do 1500 zł – 270 zł; 3) powyżej 1500 zł do 5000 zł – 900 zł; 4) powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 1800 zł; 5) powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 3600 zł; 6) powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 5400 zł; 7) powyżej 200 000 zł do 2 000 000 zł – 10 800 zł; 8) powyżej 2 000 000 zł do 5 000 000 zł – 15 000 zł; 9) powyżej 5 000 000 zł – 25 000 zł. W ostatnich czasach popularne stało się ustalanie dodatkowego wynagrodzenia za sukces (ang. “success fee”), stanowiącego procent od wygranej sprawy. Najczęściej zastrzega się tego rodzaju opłatę do spraw windykacyjnych lub odszkodowawczych lub chociażby tzw. “sprawach frankowych”. Jej wysokość zależy od rodzaju i charakteru sprawy, z oczywistych względów inna będzie w sprawie spadkowej, a inna w sprawie odszkodowawczej.  Poza kosztami zastępstwa w postępowaniu sądowym mamy też koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym, co oznacza, że jeśli na tym etapie sprawy także reprezentuje nas radca prawny lub adwokat, to komornik przyznaje z tego tytułu dodatkową opłatę, która zostanie następnie egzekwowana od dłużnika. Przed podpisaniem umowy z kancelarią należy jasno określić zasady, na jakich ma być przyznane wynagrodzenie od sukcesu. Warto rozważyć rozpoczęcie stałej współpracy z kancelarią zanim pojawi się poważny problem prawny (więcej na ten temat: LINK), co pomoże zaoszczędzić cenny czas, gdy konieczna będzie szybka reakcja polegająca na przykład na złożeniu odpowiedzi na pozew lub sprzeciwu w określonym terminie. Dobrze jest także rozpocząć działalność transportową od przeprowadzonej we współpracy ze specjalistą analizy ryzyk prawnych, weryfikacji wzorów umów z klientami (np. zlecenia transportowego) oraz dokumentów pracowniczych, zgodnie z  zasadą, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Autor: Ewa Sławińska-Ziaja, radca prawny w Trans Lawyers #Prawowtransporcie #Prawotransportowe #PrawoPrzewozowe #TSL

Jak wybrać kancelarię prawną do obsługi prawnej firmy transportowej?

Kancelaria transportowa

Wobec coraz bardziej skomplikowanej rzeczywistości prawnej oraz trudnej sytuacji gospodarczej wiele firm z branży TSL rozważa podjęcie stałej współpracy z kancelarią prawną specjalizującą się w prawie transportowym. Rynek oferuje wiele rozwiązań w ramach których można uzyskać stałe wsparcie prawne.  Która opcja będzie najlepsza dla naszej firmy? Prawnik na etacie Większe firmy wolą mieć prawnika na wyłączność, zatrudniając go na etacie. Tworzone są działy prawne, które zatrudniają od kilku do nawet kilkunastu ekspertów. Najczęściej jako wewnętrzni prawnicy (in-house lawyer) działają radcowie prawni, którzy mogą podejmować pracę w ramach umowy o pracę, a rzadziej adwokaci, którym ustawa nakazuje prowadzenie własnej działalności gospodarczej w formie kancelarii adwokackiej.  Jest to z pewnością najbardziej kosztowne rozwiązanie, które należy wdrożyć kiedy działalność gospodarcza prowadzona jest na dużą skalę. Zatrudnienie prawnika in-house nie wyklucza możliwości zlecenia sprawy lub pewnego zakresu obsługi prawnej firmy zewnętrznej kancelarii specjalizującej się w konkretnym zagadnieniu. Stały abonament Prawnik na etacie może stanowić spore obciążenie finansowe dla firmowych wydatków, więc mniejsze przedsiębiorstwa częściej decydują się na outsourcing zadań prawnych do zewnętrznej kancelarii. Z jednej strony firma ma wówczas zagwarantowaną ciągłość obsługi w konkretnym zakresie, z drugiej strony ta relacja jest dużo bardziej elastyczna. Funkcjonują różne praktyki, w zależności od konkretnych potrzeb danego podmiotu w zakresie obsługi prawnej, jak i rodzaju usług oferowanych przez daną kancelarię prawną.  Zdarza się, że obsługa prawna jest przekazywana do jednej kancelarii, która całościowo prowadzi sprawy firmy. Czasem jednak, szczególnie w większych podmiotach, obsługa prawna dzielona jest pomiędzy różne kancelarie, z których każda wyspecjalizowana jest w innym obszarze praktyki prawnej, na przykład w obsłudze korporacyjnej, prawie podatkowym, czy, co szczególnie ważne w wypadku firm z branży transportowej i spedycyjnej, prawie przewozowym i cywilnym. W ramach rozliczenia ryczałtowego rezerwuje się konkretną liczbę godzin w miesiącu, kiedy dany prawnik będzie do naszej dyspozycji.  Warto pamiętać o tym, że obsługa prawna świadczona przez radcę prawnego lub adwokata to nie tylko gwarancja wysokiej jakości, ale też bezpieczeństwo. Radcowie i adwokaci posiadają obligatoryjne ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej za błędy w sztuce oraz odpowiadają dyscyplinarnie przed swoim samorządem za wszelkie naruszenia etyki zawodowej. Jakie umiejętności powinien mieć prawnik transportu? W szerokim ujęciu prawo transportowe nie stanowi tak naprawdę jednej gałęzi prawa. Mówimy o nim bardziej w ujęciu usług prawnych dedykowanych jednemu sektorowi gospodarki – Transportowi Spedycji i Logistyce (TSL).  Oczywiście, najczęściej nasze działania skupione są wokół spraw związanych z prowadzeniem sporów pomiędzy kontrahentami. W branży transportowej są to zazwyczaj sprawy windykacyjne (brak terminowej płatności przez kontrahenta) lub sprawy szkodowe (np. odpowiedzialność z tytułu całkowitego lub częściowego uszkodzenia ładunku, opóźnienie w dostawie). Często przedmiotem sporu są roszczenia przewoźników kierowane przeciwko firmom spedycyjnym z tytułu zapłaty dodatkowego wynagrodzenia za dłuższy postój lub wykonanie innych instrukcji. Zdarzają się także sprawy administracyjne, prowadzone przed krajowymi organami (ITD, GITD), jak i zagranicznymi, w tym chociażby sprawy odwołań od kar finansowych nałożonych przez brytyjski urząd celny (Border Force), jak i mandatów za wjazd do stref LEZ/ULEZ, czy brak spełniania wymagań DVS w Londynie. Prawnik transportowy powinien być więc przede wszystkim dobrym prawnikiem gospodarczym. Powinien posiadać zarówno standardowe umiejętności radcy prawnego / adwokata, tj. pomóc klientowi skutecznie poprowadzić sprawę sądową, napisać odwołanie od nałożonej kary, czy doradzić w jakiej formie prowadzić działalność gospodarczą lub jaką otworzyć spółkę. Oprócz tego dobry prawnik transportu powinien posiąść umiejętność czytania dokumentów związanych z transportem (np. dokumentów przewozowych, termografu, tachografu, etc.). Aktualnie prawo, np. Pakiet Mobilności, nakłada na przewoźników wiele różnych obowiązków. Aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji, w przypadku wątpliwości w interpretacji przepisów firmy transportowe powinny warto zwrócić się do kancelarii specjalizującej się w obsłudze prawnej branży TSL, aby zasięgnąć porady prawnej.  Autor: Ewa Sławińska-Ziaja, radca prawny w kancelarii prawnej Trans Lawyers #PakietMobilności #Prawotransportowe #PrawoPrzewozowe #TSL #prawniktransportu #prawowtransporcie

USTAWA O TRANSPORCIE DROGOWYM

Kancelaria transportowa

Transport drogowy. Dz.U.2022.22 Rozdział  1 Przepisy ogólne Art.  1.  [Zakres przedmiotowy ustawy] 1. Ustawa określa zasady podejmowania i wykonywania: 1) krajowego transportu drogowego; 2) międzynarodowego transportu drogowego; 3) niezarobkowego krajowego przewozu drogowego; 4) niezarobkowego międzynarodowego przewozu drogowego. 2. Ustawa określa również: 1) zasady działania Inspekcji Transportu Drogowego; 2) odpowiedzialność za naruszenie obowiązków lub warunków przewozu drogowego: a) podmiotów wykonujących przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem, b) kierowców, c) osób zarządzających transportem, d) innych osób wykonujących czynności związane z przewozem drogowym; 3) zasady i tryb wyznaczania dworców, w których jest udzielana pomoc osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej; 4) zasady ochrony praw pasażerów. Art.  2.  [Wykonywanie transportu przez przedsiębiorców zagranicznych] Na zasadzie wzajemności, o ile umowy międzynarodowe ratyfikowane przez Rzeczpospolitą Polską nie stanowią inaczej, przedsiębiorca zagraniczny uprawniony do wykonywania transportu drogowego na podstawie prawa właściwego dla kraju jego siedziby może go wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w ustawie. Art.  3.  [Wyłączenia ze stosowania ustawy] 1. Przepisów ustawy nie stosuje się do przewozu drogowego wykonywanego pojazdami samochodowymi lub zespołami pojazdów: 1) przeznaczonymi konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą – w niezarobkowym przewozie drogowym osób; 2) o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony: a) w krajowym transporcie drogowym rzeczy, w przypadku gdy przedsiębiorca wykonuje wyłącznie krajowy transport drogowy rzeczy, b) w niezarobkowym przewozie drogowym rzeczy; 2a) o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 2,5 tony w transporcie drogowym rzeczy; 3) zespołów ratownictwa medycznego oraz w ramach usług transportu sanitarnego. 1a. Przepisy ustawy stosuje się do kontroli przez Inspekcję Transportu Drogowego: 1) przestrzegania przepisów ruchu drogowego przez kierujących pojazdami na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 988, 1002, 1768 i 1783); 2) prawidłowości uiszczenia opłaty elektronicznej, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1693, 1768 i 1783); 3) 2  (uchylony). 2. Do przewozów drogowych wykonywanych: 1) w ramach powszechnych usług pocztowych, 2) w ramach usług polegających na przewozie odpadów komunalnych lub nieczystości ciekłych, 3) przez podmioty niebędące przedsiębiorcami, 4) w ramach usuwania skutków awarii lub wypadków pojazdami pomocy drogowej – stosuje się odpowiednio przepisy ustawy dotyczące niezarobkowego przewozu drogowego. Art.  4.  [Definicje legalne] Użyte w ustawie określenia oznaczają: 1) krajowy transport drogowy – podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób lub rzeczy pojazdami samochodowymi zarejestrowanymi w kraju, za które uważa się również zespoły pojazdów składające się z pojazdu samochodowego i przyczepy lub naczepy, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym jazda pojazdu, miejsce rozpoczęcia lub zakończenia podróży i przejazdu oraz droga znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 2) międzynarodowy transport drogowy – podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób lub rzeczy pojazdami samochodowymi, za które uważa się również zespoły pojazdów składające się z pojazdu samochodowego i przyczepy lub naczepy, przy czym jazda pojazdu między miejscem początkowym i docelowym odbywa się z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej; 3) transport drogowy – krajowy transport drogowy lub międzynarodowy transport drogowy; określenie to obejmuje również: a) każdy przejazd drogowy wykonywany przez przedsiębiorcę pomocniczo w stosunku do działalności gospodarczej, niespełniający warunków, o których mowa w pkt 4, b) działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy, c) działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób; 4) niezarobkowy przewóz drogowy – przewóz na potrzeby własne – każdy przejazd pojazdu po drogach publicznych z pasażerami lub bez, załadowanego lub bez ładunku, przeznaczonego do nieodpłatnego krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego osób lub rzeczy, wykonywany przez przedsiębiorcę pomocniczo w stosunku do jego podstawowej działalności gospodarczej, spełniający łącznie następujące warunki: a) pojazdy samochodowe używane do przewozu są prowadzone przez przedsiębiorcę lub jego pracowników, b) przedsiębiorca legitymuje się tytułem prawnym do dysponowania pojazdami samochodowymi, c) w przypadku przejazdu pojazdu załadowanego – rzeczy przewożone są własnością przedsiębiorcy lub zostały przez niego sprzedane, kupione, wynajęte, wydzierżawione, wyprodukowane, wydobyte, przetworzone lub naprawione albo celem przejazdu jest przewóz osób lub rzeczy z przedsiębiorstwa lub do przedsiębiorstwa na jego własne potrzeby, a także przewóz pracowników i ich rodzin, d) nie jest przewozem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie usług turystycznych; 5) niezarobkowy krajowy przewóz drogowy – przewóz na potrzeby własne wykonywany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 6) niezarobkowy międzynarodowy przewóz drogowy – przewóz na potrzeby własne wykonywany z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej; 6a) przewóz drogowy – transport drogowy lub niezarobkowy przewóz drogowy, a także inny przewóz drogowy w rozumieniu przepisów rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak również uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz. Urz. UE L 102 z 11.04.2006, str. 1), zwanego dalej „rozporządzeniem (WE) nr 561/2006”; 7) przewóz regularny – publiczny przewóz osób i ich bagażu w określonych odstępach czasu i określonymi trasami, na zasadach określonych w ustawie i w ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 8); 7a) (uchylony); 8) linia komunikacyjna – połączenie komunikacyjne na określonej drodze między przystankami wskazanymi w rozkładzie jazdy, po której odbywają się regularne przewozy osób; 8a) przystanek – miejsce przeznaczone do wsiadania lub wysiadania pasażerów na danej linii komunikacyjnej, oznaczone w sposób określony w przepisach ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, z informacją o rozkładzie jazdy, z uwzględnieniem godzin odjazdów środków transportowych przewoźnika drogowego uprawnionego do korzystania z tego miejsca; 9) przewóz regularny specjalny – niepubliczny przewóz regularny określonej grupy osób, z wyłączeniem innych osób; 10) przewóz wahadłowy – wielokrotny przewóz zorganizowanych grup osób tam i z powrotem, między tym samym miejscem początkowym a tym samym miejscem docelowym, przy spełnieniu łącznie następujących warunków: a) każda grupa osób przewiezionych do miejsca docelowego wraca do miejsca początkowego, b) miejsce początkowe i miejsce docelowe oznaczają odpowiednio miejsce rozpoczęcia usługi przewozowej oraz miejsce zakończenia usługi przewozowej, z uwzględnieniem w każdym przypadku okolicznych miejscowości leżących w promieniu 50 km; 11) przewóz okazjonalny – przewóz osób, który nie stanowi

PRAWO PRZEWOZOWE

Kancelaria transportowa

USTAWA z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe 1  Rozdział  1 Przepisy ogólne Art.  1.  [Zakres przedmiotowy ustawy] 1. Ustawa reguluje przewóz osób i rzeczy, wykonywany odpłatnie na podstawie umowy, przez uprawnionych do tego przewoźników, z wyjątkiem transportu morskiego, lotniczego i konnego. 2. Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do przewozu nieodpłatnego wykonywanego przez przewoźnika. 3. Przepisy ustawy stosuje się do przewozów międzynarodowych, jeżeli umowa międzynarodowa nie stanowi inaczej. 4. Przepisy ustawy stosuje się do umowy przewozu podróżnego w przypadku przewozu wykonywanego śródlądową drogą wodną w rozumieniu art. 3 lit. i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1177/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. o prawach pasażerów podróżujących drogą morską i drogą wodną śródlądową oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 (Dz. Urz. UE L 334 z 17.12.2010, str. 1, z późn. zm.), jeżeli to rozporządzenie nie stanowi inaczej. Art.  2.  [Informacja o zakresie działania przewoźnika] 1. Przewoźnik jest obowiązany podać do publicznej wiadomości zakres swojego działania, a w szczególności adresy punktów odprawy i sposób zawierania umowy przewozu. 2. Przewoźnik wykonujący regularne przewozy osób jest obowiązany w szczególności podać do publicznej wiadomości rozkład jazdy środków transportowych przez zamieszczenie informacji na wszystkich dworcach i przystankach wymienionych w rozkładzie jazdy. 3. Przewoźnicy wykonujący regularne przewozy osób są obowiązani do okresowej aktualizacji i publikowania informacji o wykonywanej komunikacji. Art.  3.  [Obowiązek przewozu osób i rzeczy] 1. W zakresie podanym do wiadomości publicznej przewoźnik jest obowiązany do przewozu osób i rzeczy. 2. Przewoźnik jest obowiązany użyć środków transportowych odpowiednich do danego przewozu. Art.  4.  [Regulamin przewozu osób i rzeczy] Przewoźnik lub organizator publicznego transportu zbiorowego, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2018 r. poz. 2016 i 2435 oraz z 2019 r. poz. 730, 1495, 1696 i 2020), mogą wydawać regulaminy określające warunki obsługi podróżnych, odprawy oraz przewozu osób i rzeczy. Art.  5.  [Powierzenie wykonania przewozu innym przewoźnikom] Przewoźnik może powierzać wykonanie przewozu innym przewoźnikom na całej przestrzeni przewozu lub jej części, jednakże ponosi odpowiedzialność za ich czynności jak za swoje własne. Art.  6.  [Przewóz wykonywany wspólnie przez kilku przewoźników] 1. Przewóz może być wykonywany przez kilku przewoźników tej samej lub różnych gałęzi transportu na podstawie jednej umowy przewozu i jednego dokumentu przewozowego, a w regularnym przewozie osób w publicznym transporcie zbiorowym, przewoźnicy mogą realizować te przewozy w ramach zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego lub innego wspólnego dokumentu przewozu; odpowiedzialność przewoźników jest solidarna. 2. W sprawach nieuregulowanych odrębnie stosuje się przepisy obowiązujące przewoźnika na przestrzeni wykonywanego przez niego przewozu. 3. Przewoźnik, który zapłacił odszkodowanie, ma roszczenie zwrotne do przewoźnika ponoszącego odpowiedzialność za okoliczności, z których szkoda wynikła. Jeżeli okoliczności tych ustalić nie można, odpowiedzialność ponoszą wszyscy przewoźnicy stosownie do wysokości przypadającego im przewoźnego; od odpowiedzialności jest wolny przewoźnik, który udowodni, że szkoda nie powstała w czasie wykonywania przez niego przewozu. Art.  7.  [Zwolnienie od obowiązku przewozu] Przewoźnik jest zwolniony od obowiązku przewozu, jeżeli: 1) zachodzą uniemożliwiające przewóz okoliczności, których przewoźnik nie mógł uniknąć ani zapobiec ich skutkom; 2) klient nie zastosował się do przepisów przewozowych; 3) ze względu na przedmiot przewozu nie ma możliwości jego wykonania przy użyciu posiadanych środków i urządzeń transportowych. Art.  8.  [Ograniczenie obowiązku przewozu] 1. Obowiązek przewozu może być ograniczony przez: 1) ministra właściwego do spraw transportu albo ministra właściwego do spraw żeglugi śródlądowej, a w odniesieniu do wojewódzkiego, powiatowego albo gminnego regularnego przewozu osób odpowiednio przez wojewodę, starostę, wójta albo burmistrza (prezydenta miasta) – ze względu na potrzeby obronności lub bezpieczeństwa państwa albo w przypadku klęski żywiołowej; 2) przewoźnika – w razie klęski żywiołowej, przerwy w eksploatacji, szczególnych trudności spowodowanych przez klienta, z przyczyn ekonomicznych, których przewoźnik nie mógł przewidzieć, jak również z uwagi na bezpieczeństwo ruchu za zgodą i na warunkach ustalonych przez: a) ministra właściwego do spraw transportu, ministra właściwego do spraw żeglugi śródlądowej albo wojewodę – w odniesieniu do przewoźników, wobec których odpowiednio minister albo wojewoda pełni funkcję organu założycielskiego, b) (uchylona), c) marszałka województwa albo starostę – w odniesieniu do przewoźników, wobec których odpowiednio zarząd województwa albo powiatu wykonuje uprawnienia z akcji lub udziałów, d) (uchylona) Zgoda nie jest wymagana, jeżeli ograniczenie obowiązku przewozu następuje na okres nie dłuższy niż 7 dni. 2. Ograniczenia mogą polegać na całkowitym lub częściowym zawieszeniu przewozu, wyłączeniu z przewozu określonych kategorii przesyłek, relacji przewozowych lub punktów odprawy, zawieszeniu przewozu we wskazanych dniach albo uzależnieniu przewozu od spełnienia określonych warunków. 3. Ograniczenia przewozu podaje się do wiadomości publicznej w sposób zwyczajowo przyjęty. Art.  9.  [Obowiązek zawarcia umowy o wykonanie zadania przewozowego w interesie publicznym] 1. W przypadku gdy jest to niezbędne ze względu na potrzeby obronności lub bezpieczeństwa państwa bądź w przypadku klęski żywiołowej: 1) minister właściwy do spraw transportu – w zakresie przewozu drogowego i przewozu koleją, 2) minister właściwy do spraw żeglugi śródlądowej – w zakresie przewozu w żegludze śródlądowej – może nałożyć na przewoźnika obowiązek zawarcia umowy o wykonanie zadania przewozowego. 2. W przypadku klęsk żywiołowych obowiązek, o którym mowa w ust. 1, może nałożyć odpowiednio wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta lub wojewoda. 3. W wypadkach określonych w ust. 1 i 2 organ nakładający obowiązek zapewnia przewoźnikowi środki finansowe niezbędne do wykonania nałożonego zadania lub wskazuje podmiot, który na podstawie umowy z przewoźnikiem zapewni środki finansowe na wykonanie tego zadania. Art.  9a.  [Ograniczenia w przewozie rzeczy w żegludze śródlądowej] W przypadku wystąpienia poważnych zakłóceń na rynku usług przewozowych w żegludze śródlądowej, w tym nadmiernej podaży usług przewozowych, minister właściwy do spraw żeglugi śródlądowej może, w drodze rozporządzenia, wprowadzić ograniczenia w przewozie rzeczy w żegludze śródlądowej, określając czas ich obowiązywania oraz zakres przedmiotowy lub terytorialny ich stosowania, biorąc pod uwagę środki podjęte przez Komisję Europejską na podstawie właściwych przepisów Unii Europejskiej 2 . Art.  10.  (uchylony). Art.  11.  [Taryfy i cenniki; wgląd do przepisów przewozowych] 1. Przewoźnik jest obowiązany podać do publicznej wiadomości, w sposób zwyczajowo przyjęty, ustalone lub stosowane przez niego taryfy lub cenniki. 2. Przewoźnik zapewnia zainteresowanym bezpłatny wgląd do obowiązujących go przepisów przewozowych. Art.  11a.  [Uzgadnianie rozkładów jazdy z organami celnymi] 1. Przewoźnik wykonujący regularne przewozy międzynarodowe w transporcie kolejowym lub drogowym jest obowiązany do uzgadniania z właściwym miejscowo organem celnym rozkładów jazdy środków przewozowych, a zwłaszcza czasu i miejsca przekroczenia przez te środki granicy

ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE USTALANIA STANU PRZESYŁEK ORAZ POSTĘPOWANIA REKLAMACYJNEGO

Kancelaria transportowa

Dz.U.2006.38.266 z dnia 2006.03.07 Status: Akt obowiązujący  Wersja od: 23 marca 2018r.  Wejście w życie: 15 marca 2006 r. §  1.  [Przedmiot regulacji; wyłączenia] 1.  2  Rozporządzenie określa: 1) szczegółowy tryb i sposób ustalania stanu przesyłek; 2) warunki, jakim powinny odpowiadać reklamacje i wezwania do zapłaty z tytułu przewozu osób i przesyłek; 3) tryb postępowania reklamacyjnego. 2.  3  Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do skarg, o których mowa w: 1) art. 26 i 27 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) 2006/2004 (Dz. Urz. UE L 55 z 28.02.2011, str. 1); 2) art. 24 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1177/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. o prawach pasażerów podróżujących drogą morską i drogą wodną śródlądową oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) 2006/2004 (Dz. Urz. UE L 334 z 17.12.2010, str. 1, z późn. zm.); 3) art. 27 rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (Dz. Urz. UE L 315 z 03.12.2007, str. 14, z późn. zm.). §  2.  [Dokonanie ustalenia stanu przesyłki] 1. Ustalenia stanu przesyłki dokonuje się protokolarnie w czasie przewozu lub po jego zakończeniu w celu określenia zakresu szkody, jeżeli nastąpiło naruszenie stanu przesyłki. 2. Za naruszenie stanu przesyłki uważa się każde obniżenie wartości przesyłki spowodowane nieprawidłowościami lub zaniedbaniami w okresie od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania uprawnionemu. 3. Przewoźnik przystępuje niezwłocznie do sprawdzenia i ustalenia stanu przesyłki na wniosek uprawnionego, a także w przypadku, gdy: 1) spostrzeże ślady naruszenia przesyłki, pojemnika transportowego lub środka transportowego (plomb, zamknięć, ścian, podłogi lub dachu); 2) przypuszcza, że przesyłka doznała ubytku lub uszkodzenia. 4. O podjęciu czynności sprawdzania i ustalenia stanu przesyłki przewoźnik zawiadamia uprawnionego. 5. Uprawniony może brać udział w czynnościach sprawdzania i ustalania stanu przesyłki także w przypadku, gdy ustalenie stanu przesyłki nie następuje na jego wniosek. W takim przypadku uprawniony również podpisuje protokół ustalenia stanu przesyłki. §  3.  [Protokół ustalenia stanu przesyłki] 1. Protokół ustalenia stanu przesyłki powinien zawierać w szczególności informacje dotyczące: 1) pierwotnego stanu przesyłki i wartości przesyłki wynikającej z zapisów w dokumencie przewozowym; 2) rodzaju naruszeń stanu przesyłki, pojemnika transportowego lub środka transportowego; 3) rozmiarów naruszenia, w tym ubytków ilości, masy lub objętości przesyłki; 4) przypuszczalnego czasu i miejsca, w którym nastąpiło naruszenie stanu przesyłki; 5) przypuszczalnych przyczyn naruszenia stanu przesyłki; 6) innych okoliczności, w jakich nastąpiło naruszenie stanu przesyłki. 2. Jeżeli ustalenia stanu przesyłki dokonuje się po jej wydaniu, to w protokole odnotowuje się także okoliczności ujawnienia naruszenia stanu przesyłki. §  4.  [Przedmiot reklamacji]Uprawniony albo podróżny może złożyć do przewoźnika reklamację: 1) z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu; 2) gdy nie zgadza się z treścią wezwania do zapłaty i może udowodnić, że posiadał ważny dokument przewozu lub dokument poświadczający jego uprawnienie do przejazdu bezpłatnego lub ulgowego. §  5.  4  [Forma złożenia reklamacji] 1. Reklamacja może być złożona w formie: 1) pisemnej: a) w jednostce organizacyjnej wskazanej przez przewoźnika jako właściwej do załatwienia reklamacji, b) w dowolnym punkcie odprawy lub c) przesyłką pocztową za pośrednictwem operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1481), zwanej dalej „Prawem pocztowym”; 2) ustnej do protokołu – w jednostce organizacyjnej, o której mowa w pkt 1 lit. a, o ile taka forma złożenia reklamacji została wskazana przez przewoźnika; 3) dokumentowej – z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, o ile takie środki zostały do tego celu wskazane przez przewoźnika; 4) elektronicznej – z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, o ile takie środki zostały do tego celu wskazane przez przewoźnika, i z opatrzeniem kwalifikowanym podpisem elektronicznym. 2. Złożenie reklamacji z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej oznacza zgodę uprawnionego albo podróżnego na doręczenie przez przewoźnika: 1) odpowiedzi na reklamację, 2) wezwania, o którym mowa w § 6 ust. 3 lub § 6a ust. 1 – na adres poczty elektronicznej, z którego reklamacja została wysłana, albo z wykorzystaniem innego środka komunikacji elektronicznej użytego przez uprawnionego albo podróżnego do złożenia reklamacji, o ile w treści reklamacji nie umieszczono żądania udzielenia odpowiedzi lub doręczania wezwań w formie pisemnej na wskazany adres zamieszkania lub siedziby. 3. Uprawniony albo podróżny, który złożył reklamację w formie, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lub 2, może zażądać udzielenia odpowiedzi na reklamację lub wezwanie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, jeżeli przewoźnik wskazał możliwość prowadzenia korespondencji w tej formie. 4. W trakcie rozpatrywania reklamacji uprawniony albo podróżny powiadamia przewoźnika o zmianie adresu zamieszkania lub siedziby, adresu poczty elektronicznej lub innego środka komunikacji elektronicznej. W przeciwnym razie doręczenia, o których mowa w § 6 ust. 3 lub § 6a ust. 1, dokonane na dotychczasowy adres lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej wykorzystanych do złożenia reklamacji uznaje się za skuteczne. §  5a.  5  [Termin złożenia reklamacji] 1. Reklamację składa się nie później niż w terminie roku od dnia, w którym zaistniało zdarzenie uzasadniające jej złożenie, z zastrzeżeniem § 9 ust. 1. 2. W przypadku, o którym mowa w art. 77 ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe, reklamację składa się nie później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia, w którym zaistniało zdarzenie uzasadniające jej złożenie. §  5b.  6  [Treść i załączniki do reklamacji] 1. Reklamacja powinna zawierać: 1) imię i nazwisko (nazwę) i adres zamieszkania (siedziby) przewoźnika; 2) imię i nazwisko (nazwę) i adres zamieszkania (siedziby) uprawnionego albo podróżnego; 3) załączoną kopię dokumentu dotyczącego zawarcia umowy przewozu lub dane określone przez przewoźnika, pozwalające zidentyfikować zawartą umowę przewozu; 4) uzasadnienie reklamacji; 5) kwotę roszczenia (oddzielnie dla każdego dokumentu przewozowego); 6) numer rachunku bankowego lub adres właściwy do wypłaty odszkodowania lub innej należności; 7) podpis uprawnionego lub podróżnego – w przypadku reklamacji wnoszonej w formie pisemnej. 2. Do reklamacji mogą zostać załączone kopie innych dokumentów związanych z rodzajem i wysokością roszczenia, w tym poświadczających uprawnienie do bezpłatnych lub ulgowych przejazdów. 3. Do reklamacji składanej w formie dokumentowej albo elektronicznej załącza się dokumenty, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i ust. 2, w postaci elektronicznej. 4. Do reklamacji składanej w formie ustnej załącza

KONWENCJA CMR

Kancelaria transportowa

Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów(CMR)sporządzona w Genewie dnia 19 maja 1956 r.(Dz. U. z 1962 r. Nr 49, poz. 238, sprost. Dz. U z 1995 r. Nr 69, poz. 352) WstępUmawiające się Strony,Uznając za pożyteczne uregulowanie w jednolity sposób warunków umowy międzynarodowego przewozudrogowego towarów, w szczególności jeś li idzie o dokumenty uż ywane do tego przewozuorazo odpowiedzialność przewoźnika,Zgodziły się na następujące postanowienia:Rozdział IZAKRES STOSOWANIAArtykuł 1

Low Emission Zone w Anglii – kilka słów o rejestracji pojazdu oraz o odwołaniach od nałożonych mandatów

Kancelaria transportowa

Polskie firmy transportowe wykonujące przewozy na terenie Wielkiej Brytanii bywają zaskakiwane bardzo wysokimi mandatami, które otrzymują od londyńskiego urzędu miasta – Transport For London. Kara za jeden mandat LEZ może wynieść ponad 10.000 zł, a w trakcie jednego wjazdu do centrum Londynu przewoźnik może ich otrzymać nawet kilkadziesiąt. Aby ich uniknąć należy pamiętać o wcześniejszym zarejestrowaniu każdego pojazdu z floty. Czasem zdarzają się sytuacje, kiedy przewoźnik zapomni dokonać rejestracji i otrzyma mandat LEZ, wówczas koniecznym jest podjęcie jak najszybszych działań, celem złożenia odwołania od mandatu LEZ i anulowania kary. Poniżej przedstawiamy krótki opis całej procedury, która mimo skomplikowanego nazewnictwa w zasadzie przebiega sprawnie i bezproblemowo.  Czym jest strefa LEZ Strefa Małej Emisji – Low Emission Zone („LEZ”) została wprowadzona w Londynie 4 lutego 2008 r. i aktualnie obejmuje swym zasięgiem praktycznie cały tzw. Większy Londyn („Greater London”). Celem jej wprowadzenia było ograniczenie emisji spalin wytwarzanych przez starsze modele silników diesla znajdujące się w autobusach, autokarach, vanach, minibusach oraz oczywiście samochodach ciężarowych. Z obowiązku spełnienia wymogów ekologicznych LEZ zwolnione są auta osobowe i motocykle. Przypominamy także, że od 1 marca 2021 r. normy emisji LEZ dla samochodów ciężarowych, samochodów dostawczych i innych specjalistycznych pojazdów ciężkich powyżej 3,5 tony, a także autobusów, minibusów i autokarów powyżej 5 ton, uległy zmianie z Euro IV dla cząstek stałych (PM) na Euro VI dla PM i tlenków azotu (NOX). Pojazdy te muszą spełniać normę emisji spalin Euro VI lub uiszczać opłatę dzienną. Strefa Małej Emisji (LEZ) działa przez 24 h na dobę 7 dni w tygodniu. Jak uniknąć mandatu LEZ? Pierwszym sposobem pozwalającym na uniknięcie mandatu LEZ jest opłacenie wjazdu do Strefy Małej Emisji. Należy to zrobić poprzez oficjalną stronę Transport of London.  Aktualna opłata wynosi od 100 do 300 funtów za każdy dzień, gdy pojazd znajduje się w LEZ, nie dotyczy to jednak samego parkowania. Wysokość opłaty zależy od rodzaju pojazdu jakim się poruszamy – aktualną wartość opłaty można sprawdzić na stronie internetowej Transport for London: (https://epcplc.com/uk_low_emission_zonen). Opłatę należy uregulować maksymalnie w terminie trzech dni od dnia zakończenia przejazdu. W sytuacj, gdy przewoźnik nie ureguluje opłaty we wskazanym czasie może uzyskać mandat, którego wysokość może wynosić  Drugim sposobem jest dokonanie rejestracji w systemie LEZ – dokładną procedurę opisujemy poniżej.  Rejestracja LEZ Rejestracji można dokonać online przy wykorzystaniu formularza dostępnego na stronie internetowej Euro Parking Collection plc (EPCplc), która współpracuje z Transport for London w zakresie windykacji należności z tytułu nieuiszczonych kar pieniężnych. Formularz jest bardzo intuicyjny, można go uzupełnić bezpośrednio na stronie internetowej i wygenerować plik PDF. W formularzu należy podać dane właściciela, dane kontaktowe oraz informacje o rejestrowanym pojeździe. Uzupełniony formularz, należy wydrukować, zweryfikować, czy wszystkie podane informacje są poprawne, czy nie ma żadnych literówek. Czasami zdarza się, że podczas wydruku na formularzu brakuje ostatniej litery/cyfry numeru rejestracyjnego pojazdu. Jeśli wszystko się zgadza, należy podpisać formularz i przygotować skan. Zeskanowany dokument należy przesłać w formie elektronicznej do urzędu w Londynie. Do wniosku należy załączyć: Po przesłaniu formularza, powinniśmy otrzymać potwierdzenie otrzymania wiadomości przez Transport for London. Urząd zazwyczaj rozpatruje wniosek w terminie około 2-3 tygodni, choć oczywiście zdarzają się sytuacje, że potwierdzenie rejestracji można otrzymać znacznie wcześniej lub troszkę później, wówczas należy uzbroić się w cierpliwość. Co ważne, w sytuacji, gdy przewoźnik musi wjechać do strefy LEZ, zanim otrzyma  potwierdzenie pomyślnie zakończonej rejestracji powinien uiszczać dzienną opłatę, w przeciwnym razie naraża się na uzyskanie mandatu za naruszenie wymogów LEZ.  Pojazd można zarejestrować także przez stronę internetową https://www.epcplc.com/tfl_registration/account/overview. Niestety logując się na podanej stronie można zarejestrować ograniczoną ilości pojazdów, co przy większej flocie bywa problematyczne, dlatego rekomendujemy proces rejestracji opisany powyżej.  5. Odwołanie od mandatu LEZ Jeśli jednak zapomnimy i nie zarejestrujemy we właściwym czasie pojazdu i otrzymamy mandat za wjazd do strefy LEZ to nic straconego – od takiego mandatu można się jeszcze odwołać! W zależności od stanu sprawy odwołanie należy skierować albo do Euro Parking Collection plc albo do firmy windykacyjnej Contractum. Można się kontaktować z tymi podmiotami zarówno listownie, jak i elektronicznie. Oczywiście podstawą odwołania od mandatu LEZ  jest dokonanie jak najszybszej rejestracji pojazdu, którego dotyczy mandat. Mimo, że proces rejestracji oraz odwołania wydaje się dość prosty i intuicyjny rekomendujemy skorzystanie z pomocy prawnej kancelarii specjalizującej się w tych sprawach, ponieważ zdarzają się sytuacje, w których przewoźnik postanowił “zadziałać na własną rękę” a później zrobił się spory kłopot ze złożeniem skutecznego odwołania i anulowaniem nałożonych mandatów.  autor: aplikant radcowski Patrycja Szostek #lowemissionzone #ultralowemissionzone #