Transport to branża dynamiczna, w której prędkość i czas odgrywają kluczowe znaczenie. Klucz jest z pozoru prosty, wygrywa ten, kto dostarczy daną przesyłkę szybciej oraz sprawniej. Niestety tam gdzie pojawia się pośpiech, zazwyczaj rośnie też ryzyko niechcianych zdarzeń. Takim zdarzeniem jest niestety wspomniana w tytule szkoda na pojeździe, gdy w wyniku wypadku lub kolizji nasz pojazd zostaje uszkodzony, a zarazem czasowo wyłączony z ruchu. Zakładamy wówczas, że czeka nas żmudny i skomplikowany proces likwidacji powstałej szkody, mający na celu uzyskanie odszkodowania i naprawę pojazdu.
Jednak czy aby na pewno jest to aż tak skomplikowane?
Aby prawidłowo zrozumieć mechanizm związany z uzyskaniem odszkodowania, przede wszystkim należy zacząć od wyjaśnienia tego czym jest sama szkoda. W przepisach prawa polskiego, nie funkcjonuje co prawda definicja legalna tego pojęcia, jednak nauka oraz praktyka praw cywilnego wypracowała pewne rozwiązania w tym zakresie. Dlatego należy uznać iż szkodą są te wszystkie zdarzenia, które prowadzą do powstania jakichkolwiek uszczerbków w dobrach lub interesach prawnie chronionych, jakich poszkodowany doznał wbrew swej woli. Dodatkowo należy podkreślić że szkody dzielą się na szkody majątkowe oraz szkody niemajątkowe (krzywda). W skrócie te pierwsze są niczym innym jak realnym ubytkiem który powstał w naszym majątku w związku z danym zdarzeniem, tj. szkodzie faktycznej polegającej na zmniejszeniu wartości pojazdu, lub utracone korzyści, rozumiane jako dochody, które nasze przedsiębiorstwo nie może osiągnąć w związku na przykład z czasowym unieruchomieniem pojazdu. Natomiast te drugie również stanowią ubytek, ale nie tyle w samym majątku, co w naszych dobrach niemajątkowych, jak np.: naruszenie naszego dobrego imienia lub imienia naszej firmy.
Jednak najważniejszą cechą samej szkody jest to, iż jej powstanie stanowi pierwszy krok w procesie postępowania likwidacyjnego, którego końcem jest uzyskanie wspomnianego odszkodowania.
Skoro więc doszło już do powstania szkody w naszym pojeździe, i chcemy się uporać z tym problemem jak najszybciej, powinniśmy postępować zgodnie z poniższymi krokami:
- Pierwsza rzeczą jaką należy zrobić, jest zgłoszenie powstałej szkody do ubezpieczyciela w celu rozpoczęcia postępowania likwidacyjnego. Jeżeli do szkody doszło w wyniku kolizji drogowej z winy innej osoby. To zgłoszenie szkody powinno nastąpić z polisy OC pojazdu tej osoby. Taką szkodę oczywiście zgłaszamy do ubezpieczyciela będącego stroną owej polisy.
- Następnie powinniśmy przystąpić do gromadzenia wstępnych informacji oraz dokumentów o które wystąpi do nas ubezpieczyciel w celu jednoznacznego potwierdzenia powstania zgłoszonej przez nas szkody. Część z owych informacji oraz dokumentów będziemy mogli przesłać ubezpieczycielowi już w momencie zgłaszania szkody. Co przełoży się oczywiście na szybsze rozwiązanie sprawy. Dlatego najlepiej uzyskać je już w momencie zdarzenia gdyż potem może być to znacznie utrudnione. Do takich dokumentów należą:
- Notatka policji – Bardzo ważny dokument gdyż jednoznacznie wskazuje on na przebieg zdarzenia oraz sprawcę zdarzenia. Jest on dużo ważniejszy niż oświadczenie sprawcy gdyż jest dla ubezpieczyciela bardziej wiarygodny, co eliminuje poniekąd ryzyko nieuwzględnienia kluczowych informacji.
- Oświadczenie Sprawcy zdarzenia – Kolejny istotny dokument, który jest zamiennikiem Notatki sporządzonej przez policję, kiedy ta nie została wezwana do wypadku. Dokument ten jest sporządzany zazwyczaj na miejscu zdarzenia przez samych uczestników kolizji, a samemu wydarzeniu dość często towarzyszą duże emocje. Dlatego należy zwracać uwagę na następujące dane jakie muszą się znaleźć w owym oświadczeniu. Przede wszystkim trzeba dokładnie określić strony (kto jest sprawcą oraz kto jest poszkodowanym). Kolejno należy dokładnie wskazać jakie pojazdy brały udział w zdarzeniu (numer rejestracyjny, marka, model) oraz jakie szkody poniosły dokładnie określając ich miejsce (np. prawy bok, drzwi przednie). Następnie należy opisać pokrótce samo zdarzenia (np. wskazując, że w wyniku określonego manewru drogowego sprawcy doszło do takiego zdarzenia). W tym miejscu należy także w miarę możliwości, dokładnie wskazać czas i miejsce zdarzenia. Na samym końcu bardzo ważne jest, aby strony przy podpisywaniu dokumentu jeszcze raz wskazały kto jest poszkodowanym, a kto sprawcą. Najlepiej aby sprawca podpisując ów dokument zastosował następujący zwrot “Ja niżej podpisany (imię i nazwisko) oświadczam iż ponoszę odpowiedzialność za zaistniałe zdarzenie oraz wynikłą z tego powodu szkody”,
- Zdjęcia uszkodzonego pojazdu – Można śmiało stwierdzić iż dobrze wykonane zdjęcia są niezbędne do wstępnego zobrazowania zakresu szkody. Ważne jest aby na materiale zdjęciowym uwiecznić zarówno uszkodzenia swojego pojazdu jak i uszkodzenia pojazdu sprawcy oraz, jeżeli jest to możliwe, samo miejsce zdarzenia zaraz po jego wystąpieniu. Robiąc zdjęcia najlepiej jest fotografować samo miejsce uszkodzeń oraz nasz pojazd z czterech różnych stron (tj. prawy i lewy tył oraz prawy i lewy przód)
- Nagranie wideo – Jest to dodatkowa dokumentacja graficzna, która usprawnia proces likwidacji szkody. Dlatego warto rozejrzeć się, czy w miejscu zdarzenia nie ma przypadkiem kamer, które mogłyby zarejestrować to zdarzenie lub czy któraś z osób uczestniczących w zdarzeniu nie ma kamery samochodowej. Oczywiście jak najbardziej wskazane jest także dołączanie własnego nagrania z takiej kamery jeśli ją posiadamy.
- Kolejnym krokiem jest kontakt z ubezpieczycielem. Co do zasady towarzystwo ubezpieczeniowe powinno skontaktować się z nami samo (w ciągu 7 dni), wysyłając nam tzw. pismo siedmiodniowe zawierające numer zgłoszonej przez nasz szkody oraz wskazując na dokumenty jakie należy jeszcze dostarczyć. Jednak dużo lepszym rozwiązaniem na tym etapie jest wcześniejszy samodzielny kontakt z ubezpieczycielem w celu ustalenia kilku kwestii.:
- Ustalenie czy wybrany przez nas warsztat, w którym zamierzamy naprawiać nasz pojazd, współpracuje z ubezpieczycielem (jest autoryzowanym serwisem). Ustalenie tej kwestii bardzo ułatwi nam otrzymanie właściwej kwoty odszkodowania, gdyż ubezpieczyciel będzie miał trudność w podważeniu rynkowej wartości danej usługi naprawy. Dlatego jeżeli wybrany przez nas warsztat nie współpracuje z ubezpieczycielem, warto poprosić o wskazanie nam przez ubezpieczyciela najbliższego z warsztatów z którym pozostaje we współpracy i dostarczenie tam pojazdu.
- Uzyskanie dokumentów, umowy zlecenia naprawy oraz pełnomocnictwa dla warsztatu. Pierwszy z dokumentów jest istotny z punktu widzenia likwidacji szkody, gdyż stanowi nie tylko potwierdzenie wyboru warsztatu ale co ważniejsze, określa także zakres stwierdzonych uszkodzeń i wymaganych prac. Natomiast drugi ze wspomnianych dokumentów jest opcjonalny ponieważ uprawnia warsztat do kontaktu z ubezpieczycielem w ramach naprawy naszej szkody. Jest on tak naprawdę preferowany, gdy zdecydowalibyśmy się na naprawę w warsztacie współpracującym z ubezpieczycielem.
- Wydanie Pierwszej decyzji przez Ubezpieczyciela. Zgodnie z przepisami prawa ubezpieczyciel ma obowiązek w ciągu 30 dni od daty zgłoszenia szkody wydać decyzję w sprawie odszkodowania. W praktyce często decyzje te zawierają dość niskie kwoty odszkodowania. Jednak są to tzw. kwoty bezsporne, które mają choć częściowo zrekompensować nam szkodę na tym etapie. Wynika to z faktu iż rzadko kiedy zdarza się aby warsztat ukończył naprawę w ciągu 30 dni od dnia powstania szkody i wystawił nam fakturę. Dlatego w przypadku otrzymania takiej decyzji nie należy się denerwować, a jedynie uzyskać ostateczne potwierdzenie wartości szkody w postaci Faktury i przekazać ją ubezpieczycielowi w celu uzyskania dopłaty która pokryję rzeczywistą wartość szkody.
- Odwołanie – zdarzają się też przypadki kiedy pomimo spełnienia wszystkich powyższych kroków, ubezpieczyciel i tak nie dokonuje pokrycia wszystkich kosztów związanych z rzeczywistą wartości szkody. W takiej sytuacji także należy jeszcze raz dokładnie przeanalizować stan całej sprawy oraz argumentację ubezpieczyciela związaną z odmową wypłaty odszkodowania, aby następnie przygotować stosowne odwołanie od jego decyzji. Można także w tym zakresie skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika (np. radcy prawnego lub adwokata), który sporządzi takie pismo. Może się również zdarzyć iż pierwsze odwołanie nie przyniesie zamierzonego efektu, jednak nie należy się wcale poddawać a jedynie powtórzyć ów proces.
- Sąd – W sytuacji, gdy pomimo wykonania powyższych kroków ubezpieczyciel nadal uchyla się od wypłaty odszkodowania, można złożyć pozew przeciwko ubezpieczycielowi Jest to jak najbardziej wskazane gdyż samo zainicjowanie takiego postępowania zachęca ubezpieczyciela do zweryfikowania swojego postępowania i na przykład zaproponowania ugody. Warto także zauważyć, że sądy i sami sędziowie są świadomi tego, że ubezpieczyciele często zaniżają wypłacane odszkodowania, więc w wielu sprawach istnieje realna szansa na wygraną.
Jak widać proces likwidacji szkody w przypadku zdarzenia drogowego nie jest aż tak skomplikowany jak mogłoby się wydawać. W przypadku pytań zachęcamy do kontaktu z Kancelarią
Michał Krawczyk
Prawnik w Trans Lawyers Kancelaria Prawna